Phòng trừ hiệu quả cỏ dại trên lúa vụ Xuân năm 2024

Trong sản xuất lúa ngoài sâu, bệnh và các loài động vật gây hại khác thì cỏ dại là loại là đối tượng gây hại thường xuyên, nguy hiểm và luôn được người dân quan tâm phòng trừ. Thiệt hại do cỏ dại gây ra cho sản xuất nông nghiệp đã được đúc kết thành tục ngữ của người Việt Nam "Công làm là công bỏ, công làm cỏ là công ăn". Ngoài gây tác hại trực tiếp thông qua cạnh tranh về ánh sáng, nước và dinh dưỡng thì cỏ dại còn là ký chủ trung gian của nhiều loài sâu, bệnh hại nguy hiểm khác trên cây lúa như: Bệnh đạo ôn, khô vằn, bạc lá, sâu, rầy,.... Hạt cỏ lẫn có thể làm giảm phẩm cấp, giá trị sản phẩm lúa gạo. 
 Trong công tác phòng trừ cỏ dại trên ruộng lúa thì việc xác định các nhóm cỏ chính trên từng chân đất là rất quan trọng, giúp chúng ta lựa chọn, áp dung các biện pháp phòng trừ phù hợp. Qua theo dõi thực tế sản xuất lúa trên địa bàn tỉnh Nghệ An cho thấy: Thành phần cỏ dại trên ruộng lúa là rất phong phú, tuy nhiên chúng ta có thể phân thành 03 nhóm cỏ dại chính gồm: 
1. Nhóm cỏ hoà bản: Bản lá hẹp, dài, gân phụ song song với gân chính chạy dài từ đầu lá tới cổ lá, thân tròn, rỗng ruột, lá mọc cách, rễ thương là rễ chùm, ăn nông).
2. Nhóm cỏ chác lác: Bản lá hẹp nhưng ngắn hơn cỏ hoà bản, thân thường đặc ruột có góc cạnh tam giác, lá đính trên thân theo ba hàng kiểu xoắn ốc. 
3. Nhóm cỏ lá rộng: Bản lá rộng, nằm ngang, mọc đối, gân lá sắp xếp theo nhiều kiểu hình khác nhau, rễ thường là rễ cọc ăn sâu).
Để phòng trừ hiệu quả cỏ hại hại lúa trong điều kiện sản xuất vụ Xuân năm 2024, chúng ta cần thực hiện đồng bộ các biện pháp kỹ thuật trừ cỏ ngay từ thời kỳ đầu vụ, đây là thời điểm quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả quản lý cỏ dại trên ruộng lúa trong suốt vụ sản xuất. Các biện pháp cụ thể gồm:
- Biện pháp kỹ thuật canh tác: 
+ Cày bừa, làm đất kỹ, thu dọn hết cỏ dại, san phẳng mặt ruộng ruộng. 
+ Bón phân đày đủ, cân đối tạo điều kiện cho cây lúa phát triển nhanh lấn át cỏ dại. 
+ Kết hợp tỉa dăm, bón thúc lần 1 với làm cỏ sục bùn. 
+ Giữ mực nước 3 – 5 cm trong ruộng từ sau khi gieo cấy đến đẻ nhánh để hạn chế cỏ dại.
- Biện pháp sử dụng thuốc hoá học: Đây là biện pháp quan trọng và luôn được người dan quan tâm, ưu tiên lựa chọn. Gần như 100% lúa nước được phun thuốc diệt cỏ hàng năm. Để sử dụng hiệu quả biện pháp hóa học trừ cỏ này người dân cần lưu ý một số nội dung sau:
+ Lựa chọn thuốc: Lựa chọn sử dụng thuốc trừ cỏ có hiệu lực và tính chọn lọc cao, ít độc hại với người và môi trường. Không sử dụng thuốc cấm, thuốc ngoài danh mục được phép sử dụng. Đối với lúa sạ sử dụng các loại thuốc nhóm tiền nảy mầm có chất an toàn và có thể phối hợp với thuốc trừ cỏ thuộc nhóm hậu nảy mầm sớm để tăng hiệu quả diệt cỏ. Đối với lúa cấy sử dụng các loại thuốc tiền nảy mầm và hậu nảy mầm sớm.
+ Các thuốc tiền nảy mầm (sử dụng sau gieo 1 – 4 ngày): Các hoạt chất Pretilachlor + CAT (Sofit 300EC, Prefit 300EC, 342 WP,...), Butachlor + CAT (Meco 60 EC, Heco 600 EC,...),...
+ Nhóm hậu nảy mầm sớm (sử dụng sau gieo cấy 5 – 10 ngày): Các hoạt chất Cyhalofop-butyl + Penoxsulam (Topshot 60 OD, Anstrong plus 60 OD,...), Thiobencab + Propanil (Satunil 60 EC,...) Propisochlor (Fenrim 18.5WP), Ethoxysulfuron (Sunrice 15 WG, Sunrice super 13.75 WG,...), Fenoxaprop-P-Ethyl (Whip’S 6.9 EC, Wipnix 7.5 EW,...),...
+ Nhóm hậu nảy mầm muộn (sử dụng sau gieo cấy 15 – 20 ngày): Các hoạt chất Cyhalofop-butyl (Clincher10 EC, Linhtrơ 200EW, Anstrong 10EC,...), Quinclorac (Facet 25 SC, Ankill A 40WP, ), Cyhalofop butyl + Quinclorac (Pitagor 550WP,...), Bentazone (Basagran 480 SL, ...),...
+ Đối với ruộng có nhiều cỏ đuôi phụng cần ưu tiên lựa chọn sử dụng thuốc có hoạt chất Cyhalofop-butyl (Linhtrơ 200EW, Anstrong 10EC, Clincher10 EC, Pitago 550WP…); Những ruộng có nhiều cỏ lồng vực ưu tiên sử dụng thuốc có hoạt chất Quinclorac (Ankill A 40WP, Pitagor 550WP, Facet 25 SC...). Ruộng nhiều cỏ chác, lác sử dụng thuốc có hoạt chất Bentazone (Basagran 480 SL, ...).
- Phương pháp sử dụng thuốc
+ Thuốc trừ cỏ rất dễ ảnh hưởng đến cây trồng, hiệu qủa diệt cỏ nếu sử dụng không đúng cách, không đúng nồng độ, liều lượng, không đúng thời điểm. Vì vậy khi sử dụng thuốc trừ cỏ cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của nhà sản xuất, không tự ý tăng hay giảm liều lượng sử dụng. 
+ Sau khi phun thuốc cần giữ đủ ẩm đối với lúa gieo thẳng và giữ mực nước đều từ 1 - 3 cm trong 3 - 5 ngày đối với lúa cấy để tăng hiệu lực trừ cỏ, không được để ruộng khô hoặc ngập úng gây chết lúa. 
+ Không phun thuốc trừ cỏ khi mực nước trong ruộng ngập đỉnh sinh trưởng của lúa, không phun thuốc vào lúc có mưa, gió lớn hay nhiệt độ quá thấp (dưới 15 0C).  Không phun chồng lối bởi dễ ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển cây lúa.
+ Thực hiện tốt các biện pháp an toàn khi sử dụng thuốc trừ cỏ, hạn chế tối đa sử dụng thuốc trừ cỏ để diệt cỏ trên bờ ruộng, ven đường tránh ảnh hưởng đến cây trồng, môi trường và con người./.