Giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng mía hiện nay ở Nghệ An

Thứ tư - 12/03/2025 03:33 38 0

Mía là cây trồng có vị trí quan trọng trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp hiện nay ở Nghệ An, năm 2024 diện tích mía nguyên liệu toàn tỉnh là 21.380 ha, tập trung nhiều tại các huyện: Nghĩa Đàn (6.880 ha); Quỳ Hợp (5.634,8 ha); Tân Kỳ (4.331,2 ha); Anh Sơn (1.219 ha); Quỳ Châu (1.158 ha),… Với tiềm năng đất đai, kỹ thuật canh tác, giống mía,...hiện nay hoàn toàn có thể nâng năng suất mía ở Nghệ An bình quân lên 75tấn/ha (hiện nay khoảng 65tấn/ha) và trên thực tế nhiều vùng, nhiều hộ dân đã trồng có năng suất 80, 90, trên 100tấn/ha, chữ đường trên 11CCS. Bài viết này đề cập đến một số nguyên nhân và giải pháp nâng cao năng xuất, chất lượng mía trong thời gian tới ở Nghệ An.
1. Một số nguyên nhân chính ảnh hưởng đến năng xuất, chất lượng mía
- Về thời tiết: Do tác động của biến đổi khí hậu, trong những năm gần đây sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất mía nói riêng luôn chịu ảnh hưởng lớn bởi diễn biến thời tiết “bất thường, cực đoan” làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến thời vụ sản xuất, sinh trưởng phát triển từ đó ảnh hưởng đến năng xuất, chất lượng cây trồng.
Mía là cây trồng chủ yếu ở các huyện trung du và miền núi, vùng đất ven đồi có độ dốc cao, xa nguồn nước tưới,...vì thế nên chịu ảnh hưởng rất lớn bởi thời tiết nắng hạn, mưa to, lốc xoáy,...đặc biệt nắng hạn kéo dài làm cho nhiều diện tích mía bị khô cháy lá và chết, diện tích còn lại thì sinh trưởng phát triển kém nên ảnh hưởng đến năng xuất và chất lượng mía khi thu hoạch.

Tác hại của nắng hạn kéo dài

- Về kỹ thuật canh tác: Sở Nông nghiệp &PTNT đã ban hành quy trình sản xuất mía và trên từng vùng nguyên liệu của từng Công ty đều có quy trình sản xuất riêng cụ thể cho từng giống, từng vụ trồng. Tuy nhiên việc áp dụng đúng quy trình vào sản xuất hiện nay của bà con nông dân thì chưa được bảo đảm, ví dụ: vẫn có nhiều hộ dân sử dụng giống nhiễm bệnh, sử dụng hom giống tận dụng mía ngọn, đầu tư phân bón chưa đủ, không bón vôi cải tạo đất, bón ít phân chuồng, kỹ thuật chăm sóc chưa đúng, không bóc tỉa lá già, thậm chí còn đốt lá mía trên ruộng sau thu hoạch, làm đất không bảo đảm độ sâu, còn trồng mía trên đồi có độ dốc quá lớn, phòng trừ sâu bệnh không kịp thời, không trồng xem hoặc còn để mía gốc qúa nhiều năm,...đây là nguyên nhân quan trọng làm ảnh hưởng đến năng xuất và chất lượng mía.
- Về sâu bệnh hại: Sản xuất mía ở Nghệ An chịu ảnh hưởng lớn bởi các đối tượng sâu bệnh hại như: Rệp xơ trắng, Sâu đục thân, Bệnh chồi cỏ, Bệnh than đen, Đốm lá, Khô vằn,...Hàng năm có nhiều diện tích bị Rệp xơ trắng, Sâu đục thân, đốm lá, than đen, Khô nằm,...phát sinh gây hại làm tăng chi phí sản xuất và ảnh hưởng nhất định đến năng xuất bình quân chung trong thời gian qua.

Rệp xơ bông trắng

Bệnh chồ cỏ
- Về sử dụng giống: Việc cơ cấu diện tích trồng các nhóm giống (chín sớm, trung và muộn) chưa hợp lý nên chưa rải vụ thu hoạch theo tiến độ ép (còn hiện tượng mía trổ hoa, quá độ chín lưu trên đồng) ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng; Tỷ lệ diện tích trồng các giống có năng xuất cao (trên 100tấn/ha) chưa nhiều; Các công ty mía đường chưa có vùng chuyên sản xuất giống tốt và sạch bệnh cung cấp đủ nhu cầu trồng mới hàng năm cho dân; Còn sử dụng giống ngọn tận thu, giống không sạch bệnh,...
- Về thu hoạch: Yêu cầu để bảo đảm về chất lượng và năng xuất mía là khi mía đủ độ chín thì phải thu hoạch ngay. Tuy nhiên do việc bố trí cơ cấu giữa các nhóm giống chín sớm – trung và muộn chưa hợp lý nên một số diện tích mía không kịp thu hoạch để chín quá lâu, mía trổ hoa,...cũng là nguyên nhân làm giảm năng xuất và chữ đường mía.
Vậy để sản xuất mía có năng xuất và chất lượng cao, nâng cao hiệu quả sản xuất mía trong thời gian tới cần thực hiện một số giải pháp sau:
2. Giải pháp nâng cao năng xuất, chất lượng mía
- Về vùng đất trồng mía: Các địa phương chỉ đạo nông dân thực hiện tốt việc trồng mía đủ và đúng diện tích trên vùng đất đã được tỉnh bố trí, quy hoạch cho 3 vùng nguyên liệu của 3 công ty mía đường (Nasu, Sông con và Sông lam); Đồng thời chỉ đạo và khuyến cáo nông dân không nên trồng mía trên đồi có độ dốc qua cao,...và mở rộng diện tích trên vùng chuyển đổi từ cây cam đã phá bỏ để nâng cao năng suất,…
- Thực hiện đúng quy trình kỹ thuật: Các địa phương phối hợp chặt chẽ các Công ty mía đường để chỉ đạo, hướng dẫn, khuyến cáo bà con nông dân thực hiện trồng mía đúng quy trình kỹ thuật cho từng loại giống, từng vùng đất và từng thời vụ. Trong đó cần quan tâm là việc làm đất bằng máy cày sâu, bón vôi cải tạo đất, tăng lượng phân hữa cơ, vi sinh, trồng mía đúng chu kỳ kinh tế, trồng bằng giống sạch bệnh và trồng xem cây họ đậu, luân canh cây trồng trên vùng đất nhiễn bệnh nặng, chăm sóc làm cỏ, bóc lá già kịp thời, thu hoạch đúng độ chín,...

Bón vôi khi trồng mía
- Sử dụng giống: Nhanh chóng đưa các giống mới có năng xuất cao, chất lượng tốt vào trồng (giống QĐ 93-159; LK 92-11; KK3; Vn12-64-25; R579; Roc16,…; Đối với trồng mới chỉ sử dụng giống sạch bệnh, giống bảo đảm tiêu chuẩn (nên sử dụng giống cả cây – hạn chế sử dụng giống ngọn); Trên mỗi vùng nguyên liệu của từng Công ty phải bố trí ký hợp đồng với dân để có diện tích trồng mía giống đủ đáp ứng nhu cầu trồng mới hàng năm; Cơ cấu tỷ lệ diện tích các nhóm giống chín sớm - trung và muộn thật hợp lý bảo đảm rải vụ thu hoạch tốt nhất khi mía chín (giống chín sớm: QĐ 93-159, Roc 16…; giống chín trung: LK 92-11, KK3, QĐ 94-119, Roc 10…; giống chín muộn: My 55-14, R579,…).
- Phòng từ sâu bệnh: Cơ quan chuyên môn phối hợp với nông vụ các Công ty thường xuyên điều tra phát hiện, dự tính dự báo chính xác sự phát sinh gây hại của các đối tượng sâu bệnh để thông báo, khuyến cáo, chỉ đạo nông dân phòng trừ kịp thời hiệu quả; áp dụng biện pháp quản lý tổng hợp để quản lý tốt các đối tượng như; Rệp xơ trắng, sâu đục thân, bệnh đốm lá, bệnh than đen, bệnh khô vằn, bệnh chồi cỏ,...